Rituals for the Soul (4): stiltewandeling

Met aandacht lopen is weer een andere manier om aanwezig te zijn in het hier en nu. Je brengt je aandacht naar iedere stap. Stap voor stap, zonder het verleden of de toekomst in de stap te leggen. Eigenlijk is er steeds maar één stap. De volgende stap is altijd ook in het nu. Je kunt maar één stap tegelijk doen. Meestal zijn we gewend om bij het lopen onze aandacht te richten op waar we naar toe gaan. Maar dat is nog toekomst. Het gaat om het aandachtig aanwezig zijn bij elke stap nu, waar die ook heen gaat. Waarschijnlijk ga je wat langzamer lopen dan normaal. Het gaat om de kwaliteit van de stap op dit moment. Zo ontstaat er vrede bij elke stap en bij het lopen. De Vietnamese boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh (1926) benadrukt keer op keer het belang van in aandacht lopen. Hij heeft sinds 1982 in Plum Village in Frankrijk een eigen centrum nadat hij vanwege zijn vreedzame opstelling in de Vietnamoorlog niet meer welkom was in zijn vaderland. Een van zijn bekendste boeken is Iedere stap is vrede. Volgens Thich Nhat Hanh is vrede hier en nu te vinden, in alles wat we zien en doen. De vraag is alleen: zijn we er mee in contact?

Noisy minds

“Can you feel your own presence throughout your body? An entry point into presence is the feeling of the inner energy field of your body. The cells in your body are alive. When you feel that, you cannot think very much. The moment you start to think, you loose it. See your inner body as an entry point into presence. Feel your hands, arms, feet, legs. Take a deep breath and follow with attention the breath into your body. This is your anchor for aware presence. Then you are deeply rooted into being. Then it is much more easier to go out into the world without needing to label everything, to interprete everything. You think you have a relationship with some one but you have only a relationship with your own mind. When you are present, the need to label, to judge is hardly there. In the act of perception is now the background of aware stillness. This is relatively easy in nature. It becomes more difficult when you meet humans, because most humans are noisy minds. In the interactions with humans it is essential to be there as presence and not as the labeling mind. You can do that by sensing your inner body. Then there is in the looking just stillness, no judging. That means that you really meet another human being.”

Eckhart Tolle,
The Art of Presence (audio-cd)

Je stille plek

De Limburgse pyscholoog Ad Stemerdink schreef al in 1990 een mooi boek over leven in het hier en nu: Nu! Inspiratie voor innerlijk leven. In een latere druk werd de nieuwe titel Als je weet dat er meer is... Vanuit de Leonardushoeve in Belfeld en later vanuit het Alandi Retreat Center in Steyl heeft hij veel mensen geïnspireerd de weg naar binnen te gaan. Hij ontwikkelde daarvoor allerlei oefeningen en legde deze in dit boek vast. Een daarvan is Je stille plek:
Ga zitten in meditatiehouding.
Luister naar de geluiden om je heen, maar realiseer je dat jij rustig in het midden daarvan zit.
Beschouw je gedachten, hoe ze alle kanten opgaan, maar realiseer je dat jijzelf aanwezig bent op deze plek.
Wees bewust van alles wat je voelt in je lichaam, maar realiseer je dat je niet je lichaam bent.
Je zit op een stille plek in het midden van al die ervaringen. Je hoeft niets te doen; alleen maar je realiseren dat je op die stille plek zit en dat al het andere om je heen gebeurt.

Onbewuste spanning

Wanneer we bewust stress ervaren, kunnen we daar gericht aan werken, bijvoorbeeld door het lichaam te ontspannen of door aandacht te besteden aan de mogelijke oorzaken van de spanning. Moeilijker wordt het wanneer de spanningen zich in het onderbewuste afspelen en je bijvoorbeeld ’s ochtends wakker wordt met gespannen schouders of rug. Dan is het niet zo eenvoudig om dat te ontspannen. Aan Nisargadatta (1897-1981) werd dit eens (zie I Am That) voorgelegd: “hoe kan ik een knoop ontwarren die zich geheel onder de drempel van mijn bewustzijn bevindt?”

Zijn antwoord luidde: “Door bij jezelf te blijven…door jezelf in je dagelijks doen en laten met waakzame belangstelling gade te slaan, met de intentie te begrijpen en niet met de intentie tot oordelen, in een volledig aanvaarden van alles wat zich voordoet. Eenvoudig omdat het er is, moedig je het verborgene aan om aan de oppervlakte te komen en je leven en bewustzijn te verrijken met de daarin gevangen energieën. Dit is het grote werk van de bewustwording; het verwijdert obstakels en maakt energieën vrij door de aard van het leven en van de geest te begrijpen. Inzicht is de deur naar vrijheid en waakzame aandacht is de moeder van inzicht.”

Midden in de cirkel

De Meester ziet de dingen zoals ze zijn,
zonder proberen ze te sturen.
Hij laat ze hun eigen weg gaan,
en zit stil in het midden van de cirkel.

Heb je geduld te wachten tot
je modder zakt, het water helder wordt?
Kun je in stilte verwijlen tot
de juiste handeling vanuit zichzelf ontstaat?

Lao Tse (604 - 531 A.D.)

Foto: Mark Tracey

Oneness

"I salute the light within your eyes where the whole universe dwells. For when you are at that center within you and I am at that place within me, we shall be one."

Chief Crazy Horse, Ogala Sioux (1849 - 1877)

Klankmeditatie

Onlangs schreef Klaas-Jan van Velzen het boek Klankmeditatie. Je eigen stem als ingang naar verstilling. Volgens hem maakt "je eigen klank het meest eigene in je wakker. Als je luistert naar de klank van je stem en de vibratie ervan in je lichaam ervaart, dan ben je als vanzelf geconcentreerd en wordt je adem rustiger. Steeds als de klank wegebt, kom je op natuurlijke wijze even in de stille ruimte van alleen maar Zijn. De neiging van het denken om deze ervaring te verstoren, kun je met iedere uitademing weer laten oplossen in een klank. Na enige tijd wordt het innerlijk contact sterker dan het denken en wordt het moeiteloos stil. In de stilte na het ervaren van je eigen klank, openbaart zich je diepste essentie." In Klankmeditatie worden methodieken uit de Nada Yoga (de yoga van de klank) aangereikt. De bekende Kirtan-zanger Krishna Das ziet het zo: "Chanting is a way of getting in touch with yourself. It's an opening of the heart and a letting go of the mind and thoughts. It deepens the channel of grace and it's a way of being present in the moment".

No words any more

Als dingen voor zichzelf spreken,
hoeven wij er geen woorden aan toe te voegen.

Tekst: Website Zen Punt Haarlem