26 november 2011

De Stilte als de taal van wie je werkelijk bent


Op de eerste Landelijke Dag van de Stilte (30 oktober 2011) heb ik in de Amsterdamse boekhandel Au Bout du Monde een lezing gegeven onder de titel Ode aan de Stilte. Hieronder volgt een deel van die lezing. Als je de volledige tekst van de lezing wilt ontvangen, stuur mij dan een mailtje (gardenofsilence@xs4all.nl), dan stuur ik je die tekst toe.

“In de Indiase traditie van de advaita vedanta (de non-dualiteit) gaat het om de directe beleving van wie je werkelijk bent. Die beleving kan niet in woorden worden gevat. De taal van wie je werkelijk bent, is de Stilte.

Nisargadatta Maharaj (1897-1981) is een van grote leraren in de traditie van de Advaita Vedanta. Hij verbleef het grootste deel van zijn leven in Mumbai. Zijn bekendste boek is I am That dat ook in het Nederlands is vertaald. Daarin staat bijvoorbeeld: "Geen enkele gedachte kan de natuurlijke staat van onze geest zijn, alleen de Stilte kan dat zijn. Niet de gedachte aan Stilte of het idee van Stilte, maar de Stilte zelf”.

De grootmeester van de Stilte is ongetwijfeld Ramana Maharshi (1879 – 1950). Hij leefde in het Zuid-Indiase Tiruvannamalai, aan de voet van de berg Arunachala, voor veel Hindoes de heilige berg van Shiva. Ramana Maharshi droeg zijn inzichten vooral over door middel van de Stilte. Hij vroeg degenen die hem in zijn ashram opzochten, stil te zijn en hem aan te kijken. In die ontmoeting in Stilte, ervaarde je voor een moment wie je werkelijk bent. Het zaadje was gezaaid. Problemen vielen stil. Daarvoor in de plaats kwam een gevoel van intens geluk en vrede. Tijdens de drie keren dat ik nu zijn ashram heb bezocht, onderging ik eenzelfde ervaring wanneer ik in de grote meditatiehal via een levensgrote foto langdurig in zijn ogen keek. Het is dezelfde foto die hier ook in een hoekje van de boekhandel hangt.

Onder de titel Sprekende Stilte schreef Han van den Boogaard - eindredacteur van het tijdschrift InZicht - in 2003 een prachtige, geïnspireerde biografie over het leven en de leer van Ramana Maharshi. Hij schrijft dat “veel bezoekers van de ashram vaak werden overmand door een extreem soort kalmte waarin geen plaats meer was voor gedachten en die uiteindelijk leidde tot een ongekend gevoel van innerlijke vrede”. Of zoals een van Ramana’s leerlingen Swami Ananda schreef: “Het is waar dat hij ons onderwees in stilte, maar nooit was stilte welsprekender.”

Hoewel Ramana Maharshi zijn inzichten graag verwoordde tegenover iedereen die daar om vroeg, wees hij er dikwijls op dat zijn “stille leer” directer en krachtiger was. Een van de belangrijkste biografen van Ramana Maharshi is David Godman (1953). Godman bezocht de Ramana-ashram voor het eerst in 1976 en woont en werkt er nog steeds. In 1985 publiceerde hij Be as you are, dat in 1990 in Nederland werd uitgegeven onder de titel De leringen van Ramana Maharshi. Het is een van de mooiste boeken over Ramana.

Volgens Godman bestond de ‘stille leer’ van Ramana “uit een spirituele kracht die uit scheen te gaan van zijn gedaante, een kracht zo sterk dat hij hem beschouwde als het meest directe en belangrijkste aspect van zijn leer. In plaats van het geven van mondelinge instructies over hoe om te gaan met de geest, ging er zonder enige inspanning een stille kracht van hem uit die de geest van iedereen in zijn buurt automatisch tot rust deed komen. De mensen die afgestemd waren op deze kracht, vermeldden dat zij hem ondergingen als een staat van innerlijke vrede en welbehagen.”

Of zoals een hedendaagse advaita-leraar, Robert Spira, onlangs in het tijdschrift InZicht schreef: “De woorden van de leraar zijn de vorm die de Stilte aanneemt, en het is de Stilte zelf die middels het antwoord van de leraar overgebracht wordt”.

3 november 2011

The Self



The Self is only Being,
not being this or that.
It is Simple Being.
BE, and there is the end of ignorance

Ramana Maharshi (1879 – 1950)